Năm 2021, thị trường chứng khoán Việt Nam đã trải qua giai đoạn thăng hoa với sự bứt phá mạnh cả về điểm số lẫn thanh khoản với hàng loạt kỷ lục được thiết lập. Đóng góp vào diễn biến tích cực của thị trường thời gian qua không thể không nhắc tới vai trò của dòng tiền margin.
Theo ước tính của chúng tôi, dư nợ cho vay trên toàn thị trường tính tới cuối năm 2021 vào khoảng 193.000 tỷ đồng (~8,4 tỷ USD) và đây là con số kỷ lục trên thị trường chứng khoán Việt Nam từ khi thành lập tới nay. Trong số 193.000 tỷ đồng dư nợ cho vay có khoảng gần 180.000 tỷ đồng là dư nợ cho vay margin, còn lại là ứng trước tiền bán.
Việc nhà đầu tư đẩy mạnh sử dụng margin đã khiến nhiều thời điểm một số Công ty chứng khoán (CTCK) không thể cho vay do đã “kín room”. Theo quy định hiện hành, CTCK chỉ có thể cho vay tối đa gấp 2 lần Vốn chủ sở hữu (VCSH) và điều này khiến một số CTCK lớn đang tiệm cận mức giới hạn cho vay.
Thống kê 25 CTCK có dư nợ cho vay lớn nhất thị trường cuối năm 2021 cho thấy nhiều CTCK đã ở trạng thái tiệm cận kín room và khó có thể gia tăng khả năng cho vay nếu không đẩy nhanh quá trình tăng vốn.