Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết, các quy định của Thông tư số 44/2014/TT-NHNN ngày 29/12/2014 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) hướng dẫn một số nội dung về giám định tư pháp trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng sau 05 năm áp dụng đã bộc lộ một số bất cập như: Quy định về tiêu chuẩn giám định viên trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng chưa phù hợp với thực tiễn; chưa có cơ chế để khuyến khích, thu hút sự tham gia của các cá nhân, tổ chức ngoài NHNN; quy định về quy chuẩn chuyên môn áp dụng trong hoạt động giám định tư pháp còn chưa phù hợp… Do vậy, việc ban hành Thông tư thay thế Thông tư 44 là rất cần thiết để giải quyết những bất cập hiện nay.
Về nội dung giám định tư pháp trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng (Điều 3): Để bảo đảm việc trưng cầu, yêu cầu giám định đúng chức năng, nhiệm vụ của NHNN và có cơ sở từ chối đối với các nội dung giám định không thuộc phạm vi giám định tư pháp trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng, dự thảo Thông tư đã quy định cụ thể về nội dung giám định như sau:
– Giám định về tiêu chuẩn đối với tiền giấy, tiền kim loại do NHNN phát hành (không thực hiện giám định về tiêu chuẩn ngoại tệ và vàng).
– Giám định về điều kiện, trình tự, thủ tục thực hiện đối với các hoạt động về tiền tệ và ngân hàng, gồm: huy động vốn; cấp tín dụng, nhận ủy thác, ủy thác; ngoại hối; kinh doanh vàng; thanh toán; bảo hiểm tiền gửi; quản lý tiền tệ và kho quỹ; mua, bán và xử lý nợ và việc chấp hành quy định về bảo đảm an toàn hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài; góp vốn, giới hạn góp vốn, mua cổ phần của tổ chức tín dụng.
So với Thông tư số 44/2014/TT-NHNN, dự thảo Thông tư đã quy định theo hướng mở rộng hơn lĩnh vực giám định để bảo đảm đáp ứng yêu cầu tội phạm trong điều kiện hiện hành; đồng thời rà soát, thu hẹp nội dung giám định theo hướng phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của NHNN (giám định chất lượng vàng do Bộ Khoa học và Công nghệ thực hiện).
Về bổ nhiệm và cấp thẻ giám định viên tư pháp trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng (Điều 5): Dự thảo Thông tư bổ sung quy định mới về hồ sơ bổ nhiệm giám định viên tư pháp phù hợp với quy định tại Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giám định tư pháp; đồng thời bổ sung hướng dẫn cụ thể về giấy tờ xác nhận thời gian thực tế hoạt động chuyên môn; bổ sung quy định về cấp thẻ giám định viên tư pháp.
Áp dụng quy chuẩn chuyên môn cho hoạt động giám định tư pháp (Điều 9): So với quy định tại Thông tư số 44/2014/TT-NHNN, dự thảo Thông tư bổ sung quy chuẩn chuyên môn áp dụng khi giám định tư pháp trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng, ngoài các văn bản quy phạm pháp luật còn có các văn bản, quy định, quy trình nội bộ của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức khác được cấp phép thực hiện hoạt động ngân hàng để bảo đảm phù hợp với quy định tại Điều 93 Luật Các tổ chức tín dụng và các văn bản quy phạm pháp luật quy định về hoạt động tiền tệ và ngân hàng.