Ngân hàng cung cấp thông tin tài khoản cá nhân cho cơ quan thuế: Có sự “vênh” về luật?

Hạn chế thất thoát nguồn thu

Ngày 5/12 tới, Nghị định 126/2020 hướng dẫn Luật Quản lý thuế sẽ chính thức có hiệu lực. Trong đó, một trong những quy định được nhiều người quan tâm là việc ngân hàng thương mại (NHTM) sẽ cung cấp thông tin tài khoản thanh toán của từng người nộp thuế bao gồm: tên chủ tài khoản, số hiệu tài khoản theo Mã số thuế đã được cơ quan quản lý thuế cấp, ngày mở tài khoản, ngày đóng tài khoản.

Ngoài ra, ngân hàng cũng sẽ cung cấp thông tin giao dịch qua tài khoản, số dư tài khoản, số liệu giao dịch theo đề nghị của Thủ trưởng cơ quan quản lý thuế để phục vụ cho mục đích thanh tra, kiểm tra xác định nghĩa vụ thuế phải nộp và thực hiện các biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế theo quy định của pháp luật về thuế.

Bên cạnh đó, luật cũng quy định ngân hàng thực hiện khấu trừ, nộp thay nghĩa vụ thuế phải nộp của nhà cung cấp ở nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số với tổ chức, cá nhân ở Việt Nam.

Trao đổi với BizLIVE, luật sư Trương Thanh Đức, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty luật Basico cho rằng, xã hội ngày càng phát triển và các hình thức thu nhập của người dân ngày càng đa dạng. Nhiều nguồn thu từ các hoạt động thương mại điện tử xuyên biên giới rất khó ghi nhận và kiểm soát dẫn đến tình trạng thất thu thuế.

“Thực tế, trong thời gian qua, nhiều cá nhân nhận được thu nhập từ Google, YouTube hay các công ty đa quốc gia khai thác dịch vụ quảng cáo trực tuyến với doanh thu rất lớn tại thị trường Việt Nam mà không đóng thuế.

Theo đó, việc đưa quy định các ngân hàng cung cấp thông tin tài khoản, khấu trừ, nộp thay thuế vào luật Quản lý thuế sẽ có tính pháp lý cao hơn, thực hiện bài bản hơn, phần nào chống được thất thu thuế từ các lĩnh vực này”, luật sư nói.

Có sự “vênh” giữa các văn bản luật?

Đồng tình với luật sư Trương Thanh Đức, luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch công ty luật SBLaw cũng cho rằng, việc cơ quan thuế yêu cầu ngân hàng cung cấp thông tin tài khoản người dùng để có thể quản lý các nguồn thu từ các đối tượng phải chịu thuế, đặc biệt là các giao dịch online, không có hóa đơn chứng từ là hợp lý.

Tuy nhiên, luật sư cho rằng, hiện vẫn chưa có sự thống nhất giữa các văn bản pháp luật.

“Ngàng Thuế thuộc cơ quan nhà nước, và để phục vụ mục đích của ngành thì họ có quyền yêu cầu ngân hàng cung cấp thông tin. Tuy nhiên, trong Luật các TCTD cũng như Luật Bảo vệ người tiêu dùng thì lại quy định, nếu ngân hàng muốn cung cấp các thông tin tài khoản khách hàng cho một bên thứ ba thì phải được sự đồng ý của chủ tài khoản.

Trong trường hợp này, nếu Nghị định đi vào hiệu lực thì lại có sự “vênh” về văn bản pháp luật”, luật sư Hà nói.

Theo đó, luật sư cho rằng, để thực hiện đúng, các cơ quan chức năng cần phải có sự sửa đổi các văn bản cho phù hợp.

Về lo ngại thông tin cá nhân của khách hàng có thể bị xâm phạm, sử dụng sai mục đích khi ngân hàng chia sẻ thông tin, luật sư Hà cho rằng, Thuế là cơ quan Nhà nước, phải có trách nhiệm bảo vệ bí mật khách hàng, chỉ được sử dụng thông tin để truy thu thuế, không được sử dụng vào các mục đích khác.

Luật sư cũng cho rằng, khi Nghị định đi vào hiệu lực, chắc chắn những người có mục đích trốn thuế sẽ tìm các phương thức giao dịch khác để không bị sự quản lý của cơ quan thuế.

“Chúng ta cần phải xử lý từ gốc, hình thành thói quen cho người dân mọi giao dịch phải có hóa đơn chứng từ.Giao dịch nào phát hiện trốn thuế thì xử phạt thật nặng để họ có nghĩa vụ kê khai”, luật sư Hà nói.