Theo thông tin từ Bộ Công Thương, báo cáo nhanh của các địa phương, từ ngày 28/1/2022 đến nay, lực lượng Quản lý thị trường trong quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao, tại một số địa phương (Đồng Nai, An Giang, Hậu Giang) có phát hiện một số đơn vị kinh doanh đóng cửa, tạm ngưng hoạt động do nhiều nguyên nhân (không có đủ nguồn cung xăng dầu, lượng tiêu thụ xăng dầu của người tiêu dùng tăng cao do nhu cầu đi lại, không có đủ nhân lực để kinh doanh tại các cửa hàng).
Sáng 9/2/2022 một số địa phương xuất hiện tình trạng các cây xăng bán hàng nhỏ giọt, người dân phản ánh một số cây xăng đóng cửa hoặc bán theo giờ.
Ngay chiều 9/2, Bộ Công Thương họp khẩn trước diễn biến giá xăng dầu trên thế giới có nhiều biến động, tình hình cung ứng tại thị trường trong nước có dấu hiệu bất ổn.
Dứt khoát không được để thiếu xăng dầu
Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh, toàn ngành Công Thương phải xác định, đảm bảo nguồn cung xăng dầu là nhiệm vụ hàng đầu và kiên quyết không để xảy ra thiếu hụt nguồn cung để phục vụ nền kinh tế.
Báo cáo tại buổi làm việc, Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) Trần Duy Đông cho biết, với nhu cầu khoảng 1,8-2 triệu m3 xăng dầu các loại/tháng, nguồn cung như trên cơ bản đáp ứng nhu cầu thị trường trong tháng 2/2022. Từ tháng 3, nguồn cung có thể giảm, lượng tồn kho thấp so với các tháng thông thường. Tuy nhiên, Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn đã có kế hoạch sẽ chạy đủ 100% công suất từ 15/3/2022. Hiện, các thương nhân đầu mối cũng đã có kế hoạch nhập khẩu xăng dầu để bù đắp nguồn cung thiếu hụt từ sản xuất trong nước (nếu Nhà máy lọc dầu Nghị Sơn không bảo đảm duy trì hoạt động sản xuất như kế hoạch).
Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải khẳng định, về tổng thể, nguồn cung trong nước đến thời điểm hiện nay vẫn được đảm bảo. Bình thường, các Nhà máy Nghi Sơn, Bình Sơn đã đáp ứng được khoảng 75% cho nhu cầu xăng dầu của thị trường trong nước, lượng xăng dầu cần nhập khẩu chỉ là 25%. Từ đầu tháng 01/2022, do Nhà máy Lọc hoá dầu Nghi Sơn đã phải cắt giảm công suất sản xuất, nên có ảnh hưởng đến nguồn cung. Vì vậy, các doanh nghiệp đầu mối cần tăng nhập khẩu để bù vào lượng thiếu hụt nên thị trường có chút “trục trặc”. Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải yêu cầu các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu phải đảm bảo nguồn cung trong mọi tình huống, kể cả trong tình huống xấu nhất là Nhà máy Lọc Hoá dầu Nghi Sơn ngừng sản xuất. Riêng với PVN, Thứ trưởng yêu cầu cần có thông báo sớm, cụ thể, chi tiết về tình hình cung ứng xăng dầu để các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu chủ động có kế hoạch nhập khẩu bù vào khoản thiếu hụt. Thứ trưởng khẳng định, cần kiên quyết xử lý các vi phạm như đầu cơ, găm hàng, bán nhỏ giọt… Nếu không có lý do chính đáng, cần đình chỉ hoạt động, thu hồi giấy phép của các cửa hàng vi phạm và xử lý các thương nhân phân phối, doanh nghiệp đầu mối liên quan.
Nêu nguyên nhân dẫn đến tình trạng khan hiếm nguồn cung xăng dầu những ngày qua ở một số tỉnh, thành phố, Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Bùi Ngọc Bảo thông tin, nguyên nhân chủ yếu là do Nhà máy Nghi Sơn có sự suy giảm lọc dầu dẫn đến không đảm bảo nguồn cung cho các doanh nghiệp đầu mối.
Bên cạnh đó, là do giá thế giới tăng cao. Chưa kể, trong khi một số doanh nghiệp lớn như Petrolimex, PVOil có thể tiếp cận thị trường nhập khẩu thuận lợi, nhiều doanh nghiệp nhỏ lại tiếp cận thị trường nhập khẩu khó khăn.
Ông Bùi Ngọc Bảo nhấn mạnh, Hiệp hội có hơn 40 thành viên, chiếm 85% sản lượng lưu thông trong nước. Chủ tịch Hiệp hội khẳng định đến thời điểm này không thiếu nguồn cung xăng dầu, tuy nhiên, mức độ không đồng đều. “Các đầu mối đều có mạng lưới đảm bảo được nguồn cung. Trong khi đó, có một số thương nhân phân phối gặp khó khăn trong tiếp cận đầu vào. Về tổng thể cân đối đủ”, ông Bùi Ngọc Bảo thông tin.
Chủ tịch Bùi Ngọc Bảo lưu ý, trong thời gian trước mắt thì vẫn đủ, nhưng về lâu dài, cần có giải pháp tổng thể vì đến tháng 5 tới đây, chưa biết được tình hình sẽ như thế nào.
PVOil, Petrolimex tăng nhập khẩu xăng dầu, BSR tăng công suất
Theo Lãnh đạo Vụ Thị trường trong nước, hiện Tổng công ty dầu Việt Nam (PVOil) đã có kế hoạch nhập khẩu tăng thêm và dự kiến lượng xăng dầu về cảng Việt Nam ngày 20/2/2022 là 26.000m3 xăng và 42.000m3 dầu; Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cũng đã ký kết các hợp đồng nhập khẩu để bảo đảm cung ứng xăng dầu cho thị trường theo đúng kế hoạch đã đăng ký. Lượng bán xăng dầu ra thị trường của Petrolimex trong tháng vừa qua đã tăng khoảng 30% so với các tháng thông thường. Ngoài ra, các thương nhân đầu mối xăng dầu khác cũng đang tích cực triển khai việc ký kết, nhập khẩu xăng dầu.
Ông Lê Mạnh Hùng – Tổng Giám đốc Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) cho biết, tháng 1 vừa qua, nguồn xăng dầu cung cấp từ nhà máy lọc dầu Dung Quất so với cam kết hợp đồng là 18%, cung cấp từ chi nhánh phân phối Nghi Sơn của Tập đoàn vượt 12% so với cam kết…
Tổng Giám đốc nhấn mạnh, trên cơ sở sản xuất kinh doanh, điều hành sản xuất của từng nhà máy, PVN kịp thời báo cáo, thông tin kịp thời tới Bộ Công Thương và các đối tác, đầu mối lớn như Petrolimex, Saigon Petro để điều phối nguồn cung. Trong đó, PVN chỉ đạo Lọc hóa dầu Bình Sơn duy trì hoạt động vận hành an toàn, ổn định, liên tục, đồng thời tăng công suất lên 103%, ngày 7/2 là 105% và dự kiến nâng công suất tối đa là 108%. Với Nhà máy Bình Sơn, Tập đoàn cũng chỉ đạo tăng 105% là thấp nhất, tương ứng với cung trên 30.000m3/tháng.
Tập đoàn chỉ đạo PVOil tăng công suất tối đa pha chế từ nguồn; xây dựng kế hoạch nhập 70.000m3 xăng dầu. Dự kiến, ngày 22/2 tới đây, lượng xăng dầu này sẽ về đến Việt Nam.
Đối với Lọc hóa dầu Nghi Sơn, Tập đoàn cũng chỉ đạo và yêu cầu đơn vị tìm mọi giải pháp khắc phục khó khăn, duy trì, sản xuất kinh doanh. Mặt khác, thời gian tới, Tập đoàn tiếp tục chỉ đạo Nhà máy Lọc hoá dầu Dung Quất vận hành công suất tối đa có thể.
Phó Tổng Giám đốc phụ trách Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam Trần Ngọc Năm nhấn mạnh, Petrolimex ủng hộ các giải pháp về việc xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong kinh doanh xăng dầu, quyết liệt để lành mạnh hoá thị trường. Theo ông Trần Ngọc Năm, tình hình khan hiếm tại thời điểm này là hiện tượng mang tính cá biệt, không phổ biến trên thị trường toàn quốc. Với hơn 16.000 CHXD cả nước, chỉ có một số cửa hàng trên một số địa bàn có hiện tượng găm hàng, đưa ra những lý do để ngừng bán nên hiện tượng này không phải là phổ biến, người dân không nên hoang mang, lo lắng. Tất cả các CHXD thuộc hệ thống Tập đoàn Petrolimex vẫn hoạt động bình thường và vẫn đảm bảo phục vụ nhu cầu của người dân trong mọi tình huống.
Trong mọi tình huống không để thiếu hụt nguồn cung xăng dầu
Đồng tình với ý kiến của Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải và Lãnh đạo một số đơn vị thuộc Bộ, các địa phương và doanh nghiệp, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, nguồn cung xăng dầu thế giới khan hiếm và giá cả vì thế có xu hướng tăng là tất yếu bởi: Sự phục hồi kinh tế toàn cầu dẫn đến tổng cầu tăng; Cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn và các quốc gia, lãnh thổ sở hữu nguồn tài nguyên dầu lửa và khí đốt; Có hiện tượng đứt gãy nguồn cung xăng dầu do dứt gãy cung ứng lao động, vật tư, sản lượng khai thác do đại dịch Covid-19; Các quốc gia đều tung các gói kích cầu, phục hồi kinh tế dẫn đến tình trạng lạm phát.
Ở Việt Nam, nguồn cung, giá cả cũng không nằm ngoài biến động thế giới. Tuy nhiên, còn bị ảnh hưởng bởi tình trạng đứt gãy nguồn cung do Nhà máy Nghi Sơn đang trong tình trạng khó khăn về tài chính. Bên cạnh đó, có hiện tượng lợi dụng tình hình trên nên găm hàng, chờ nâng giá, trục lợi, gây khủng hoảng.
Những ngày qua, trên phạm vi cả nước đều đã xuất hiện những hiện tượng khá giống nhau, đóng cửa hàng hoặc mở ít giờ, bán nhỏ giọt; tìm nhiều lý do để trì hoãn mở cửa hoặc bán với giá cao hơn, gây tâm lý bất an.
Theo Bộ trưởng, hiện tượng này đang chỉ rải rác ở một số địa phương nhưng nó sẽ trở nên phổ biến nếu chúng ta không có những chỉ đạo quyết liệt, kiên quyết để loại bỏ.
“Không được chủ quan dù đây mới chỉ là hiện tượng. Phải xử lý nghiêm minh, dứt điểm, đúng luật. Bởi vì, tình trạng này sẽ khó khăn cho điều hành cung ứng xăng dầu và tổn hại nặng nề cho chương trình phục hồi kinh tế”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên yêu cầu phải lên kế hoạch nhập khẩu bảm đảm nguồn cung trong mọi tình huống. “Dứt khoát không để thiếu xăng dầu. Đây là mệnh lệnh”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
