Ngày mai (5/3), Trung Quốc sẽ khai mạc cuộc họp chính trị quan trọng nhất trong năm, vạch ra các kế hoạch để hiện thức hóa tham vọng trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới ngay trong thập kỷ này.
Năm nay, cuộc họp Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc của Trung Quốc càng được chú ý hơn bởi nước này sẽ công bố kế hoạch 5 năm cho giai đoạn 2021-2025, vạch ra những chiến lược quan trọng để thúc đẩy thị trường nội địa đồng thời giảm phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài. Thường thì các chính sách đã được bàn luận kỹ và quyết định từ trước đó, nhưng cuộc họp vẫn mang ý nghĩa quan trọng và là dịp để Đảng cộng sản Trung Quốc chính thức thông báo về các kế hoạch phát triển kinh tế xã hội với thế giới.
Dù khởi đầu chật vật với đại dịch, Trung Quốc đã kiểm soát dịch bệnh khá nhanh và trở thành nền kinh tế lớn duy nhất tăng trưởng trong năm 2020. Giờ đây, với nguy cơ bong bóng tài sản ngày càng tăng, các nhà hoạch định chính sách nước này cần phải vạch ra lộ trình thoát khỏi các gói kích thích tài khóa và tiền tệ đã từng giúp kinh tế hồi phục mà không khiến tăng trưởng mất đà cũng như làm các nhà đầu tư hoảng loạn.
Dưới đây là một số vấn đề chủ chốt đáng chú ý.
Mục tiêu tăng trưởng
Năm ngoái chính phủ Trung Quốc đã không đặt mục tiêu tăng trưởng GDP. Năm nay, với dịch bệnh vẫn còn hiện hữu, điều đó có thể lặp lại. Đảng Cộng sản Trung Quốc gần đây đã nhấn mạnh sự cần thiết của tăng trưởng về chất, và nếu năm thứ 2 liên tiếp bỏ mục tiêu tăng trưởng thì đó là tín hiệu cho thấy họ coi trọng chất lượng hơn là tốc độ tăng trưởng, theo Haibin Zhu, chuyên gia kinh tế trưởng tại JPMorgan Chase.
Tuy nhiên đó vẫn là 1 vấn đề gây nhiều tranh cãi. Tuần trước 1 nhà nghiên cứu đang công tác tại 1 think tank có tầm ảnh hưởng lớn phát biểu rằng đặt mục tiêu là cần thiết để đảm bảo chất lượng tăng trưởng. Và khoảng 75% chính quyền cấp tỉnh cũng đã tự đặt ra mục tiêu tăng trưởng 6 đến 8% trong năm nay.
Kinh tế hồi phục trong năm 2021?
Không chỉ năm nay, kế hoạch 5 năm sẽ đặt ra mục tiêu tăng trưởng trung bình cho giai đoạn 2021-205, mà theo Zhu sẽ là 5,5% mỗi năm, so với mức hơn 6,5% của 5 năm trước. “Trung Quốc có thể đạt được mục tiêu đó vì sẽ khởi đầu bằng 1 năm 2021 bứt tốc sau năm 2020 tồi tệ”.
Nếu không có mục tiêu tăng trưởng GDP, các địa phương sẽ sử dụng các chỉ tiêu khác như mục tiêu về tạo việc làm mới tại khu vực thành thị, mà con số có thể là 11 triệu, theo dự đoán của Goldman Sachs.
Rút các gói kích thích
Mỗi năm Trung Quốc vẫn duy trì 1 mức thâm hụt ngân sách, coi đó là một phần của chính sách tài khóa “chủ động”. Theo Peiqian Liu, năm nay mục tiêu này sẽ quay trở lại mức trước dịch là 3% GDP.
Morgan Stanley dự báo hạn ngạch phát hành trái phiếu áp dụng đối với các chính quyền địa phương – động lực quan trọng thúc đẩy tăng đầu tư cơ sở hạ tầng – sẽ giảm từ mức 3.750 tỷ nhân dân tệ của năm ngoái xuống còn 3 nghìn tỷ nhân dân tệ (tương đương 465 tỷ USD) trong năm nay.
